وجه تسمیه شهر بابل
گرداورنده: پوریونس
بابل به معنی «جایی که آب فراوان دارد» است. بر اساس پژوهشهای بدست آمده، نام «بابُـل» از دو تکواژ «با» و «بُل» تشکیل شده است. در گذشته تکواژ «با»، در لغت به معنی هر چیز مایع و در کاربرد روزانه به معنی «آب» استفاده میشد. کلمه «باران» یعنی «آبی که رانده میشود»، گواه این مطلب است. تکواژ «بُـل» نیز به معنی «فراوان و بسیار» است.در سال 1372 تحقیقاتی در مورد نام شناسی شهرهای باستانی مازندران به چاپ رسید که گویای این مطلب است. در کتاب حدود العالم (372 ه. ق) نیز میآید: مامطیر شهرکیست با آبهای روان و از وی حصیری خیزد سطبر و سخت نیکو که به تابستان به کار دارند» و در سخن اندر رودها میخوانیم: «و دیگر رودیست کی رود باوُل خوانند، از کوه قارن برود و بر مامطیر بگذرد و اندر دریای خزران افتد. از شواهد چنین برمیآید که از سده 5 و 6 ه. ق مامطیر رو به ترقی و توسعه نهاده، چنانکه در اوایل سده هفتم بقول یاقوت حموی از جاهای برجسته طبرستان به شمار میآمد.
نامهای پیشین
نخستین نقشهای که نام شهر بابل را ذکر کرده، در کتاب «مسالک و الممالک» اصطخری به نگارش قرن چهارم قمری آورده شده. در این نقشه نام شهر به عنوان «مامطیر» میان دو نام «ساریه» و «میله» ذکر شده.
نام این شهر در روزگاران کهن مه میترا بودهاست. در زبانهای هند و اروپایی قدیم کلمه دیو به معنای خدا میباشد. مازندرانیها در زمان گسترش آیین زرتشتی از پذیرش این آیین سر باز میزدند. در بخشهایی از مازندران مردم پیرو آیین «دیو یسنا» بودند و در برابر آیین جدید مقاومت میکردند.
تغییر نام بابل
در سال 1310ه. ش که نقشهکشی از شهر بابل آغاز میشود، به دستور پهلوی اول (رضا پهلوی) نام این شهر از بارفروش به بابُـل تغییر داده میشود. بابل در 1310/9/1 ه. ش به این نام تغییر یافت. نام بابُل از نام رودخانه? باوُل یا بابُل گرفته شده است. حتی در روزگارانی که نام این شهر بارفروش بود، رودخانهها و نهرهایی با نامهای باوُل و بابل در میان مردم شهرت داشته است. وجود روستاهای تاریخی با نامهای بابلکان، بابلکنار و ... نیز گویای این ادعاست.